Η ενημέρωση και διαβούλευση αποτελεί και αναγνωρίζεται ως ξεχωριστό δικαίωμα των εργαζομένων και θεμελιώνεται στο Άρθρο 27 του Ευρωπαϊκού Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Το Άρθρο 27 αναγνωρίζει επίσης ότι πρέπει να ασκείται σε εύθετο χρόνο.
Η ενημέρωση και διαβούλευση έχει ως στόχο να επιτρέψει στους εκπροσώπους των εργαζομένων να γνωρίσουν όλες τις παραμέτρους, που επηρεάζουν τις αποφάσεις που έχουν επιπτώσεις στην απασχόληση ή στην οργάνωση της εργασίας, να εκφράσουν τις απόψεις τους και να συζητήσουν με την διοίκηση της εταιρείας, ώστε να βρεθεί μια λύση αποδεκτή και από τα δύο μέρη.
Παρότι η ενημέρωση και διαβούλευση σε επιχειρησιακό πλαίσιο δεν υποκαθιστά ούτε αποτελεί εμπόδιο και λόγο υποστολής οποιουδήποτε άλλου μέσου συνδικαλιστικής δράσης, όπως οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, οι απεργίες, οι στάσεις εργασίας, οι διαδηλώσεις, η δημοσιότητα του προβλήματος, η κινητοποίηση της τοπικής κοινωνίας κλπ.
Αντίθετα, αποτελεί πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των εκπροσώπων των εργαζομένων για την προάσπιση των δικαιωμάτων και την εξεύρεση κοινά αποδεκτών λύσεων ιδιαίτερα σε περιπτώσεις, που οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα. Αυτό γίνεται ιδιαίτερα εμφανές στα μνημονιακά χρόνια με το ουσιαστικό πάγωμα σε μεγάλο βαθμό των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
Ωστόσο, η εμπειρία έχει αποδείξει ότι η διοίκηση στις περισσότερες επιχειρήσεις είναι απρόθυμη να ενημερώνει έγκαιρα τους εργαζόμενους, να δέχεται ερωτήσεις από αυτούς και να διαβουλεύεται μαζί τους.
Η ενημέρωση και διαβούλευση συνήθως λαμβάνει χώρα σε επιχειρήσεις, όπου υπάρχει εργοστασιακό σωματείο. Στις περισσότερες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, αν και η άσκηση του δικαιώματος της ενημέρωσης και διαβούλευσης προβλέπεται για επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από 50 εργαζομένους και για εγκαταστάσεις που απασχολούν περισσότερους από 20 εργαζόμενους, το δικαίωμα αυτό παραμένει ανενεργό και αναξιοποίητο.
Το δικαίωμα ενημέρωσης και διαβούλευσης εξειδικεύεται κυρίως στην Οδηγία 2002/14, που έχει μεταφερθεί στο Ελληνικό δίκαιο με το Π.Δ.240/2006.
Η ΟΒΕΣ έχει πραγματοποιήσει σειρά διακρατικών δράσεων, ερευνών σε εργοστάσια και μεγάλες επιχειρήσεις και εξέδωσε Οδηγό Συνδικαλιστών πάνω στο θέμα της ενημέρωσης και διαβούλευσης.
Σχετικές δράσεις
- Η Κοινοτική Οδηγία 2002/14 για την Ενημέρωση και τη Διαβούλευση (2013)
- INVOLVE - προώθηση της συμμετοχής των εκπροσώπων των εργαζομένων στην Ενημέρωση και τη Διαβούλευση (2015)
- STRENGTHENING INVOLVEMENT - Ενίσχυση της συμμετοχής των εκπροσώπων των εργαζομένων στην ενημέρωση και διαβούλευση (2017)
- NEW CHALLENGES - Νέες προκλήσεις που θέτει η τεχνολογία και η νομοθεσία και αντιμετωπίζουν οι εκπρόσωποι των εργαζομέμων στην ενημέρωση και διαβούλευση (2019)
- Διαδικτυακή πύλη με υλικά, νομοθεσία, συμβουλές, συνεντεύξεις, εργαλείο αυτοαξιολόγησης γνώσεων για την ενημέρωση και διαβούλευση
- New challenges+ Προκλήσεις για τα σωματεία και τους εργαζόμενους μετά την πανδημία, τηλεργασία, οδηγίες τηλεδιασκέψεων κλπ.